Các quốc gia Đông Nam Á đang đầu tư rất mạnh cho không quân. Gần như tất cả máy bay chiến đấu thế hệ 4 và 4++ đều có mặt trong biên chế các nước khu vực.
Trang mạng Global Fire Power xếp hạng 5 lực lượng không quân mạnh nhất khu vực.
Number-5: Indonesia
Vào những năm 1960, Indonesia từng là lực lượng không quân đầu tiên và hùng mạnh nhất của Đông Nam Á. Vào thời điểm đó với sự trợ giúp của Liên Xô, Không quân Indonesia là lực lượng đầu tiên ở Đông Nam Á được tiếp nhận các máy bay chiến đấu hiện đại nhất thời đó như: MiG-15, MiG-17, MiG-19 và MiG-21.
Tuy nhiên sau khi xảy ra cuộc đảo chính quân sự năm 1965, quá trình biên chế của Không quân Indonesia bị thay đổi hoàn toàn. Những máy bay của Liên Xô bị bán tháo ra nước ngoài thay vào đó các máy bay của Mỹ.
Những chiếc F-5, F-86 đã được đưa đến để thay thế cho những chiếc MiG của Liên Xô. Đến cuối năm 1980 gần như toàn bộ máy bay của Liên Xô đã bị loại bỏ và không còn được sử dụng nữa. Vào năm 1986, Indonesia bắt đầu lên kế hoạch hiện đại hóa lực lượng bằng việc mua 12 chiếc F-16A/B từ Mỹ.
Kế hoạch ban đầu là mua 60 chiếc nhưng cuộc khủng hoảng kinh tế châu Á năm 1997 đã khiến chương trình bị chấm dứt hoàn toàn. Đến năm 1999 Indonesia xảy ra biến cố chính trị và họ phải chịu lệnh cấm vận vũ khí của Mỹ. Trong bối cảnh đó, Jakatar lại tìm đến Moscow để tăng cường sức mạnh.
Indonesia đã lên kế hoạch mua 24 chiếc Su-30MKK từ Nga nhưng kế hoạch vẫn chưa thực hiện được do khó khăn về kinh tế. Đến năm 2003 Indonesia chỉ nhận từ Nga 2 chiếc Su-27 và 2 chiếc Su-30MK và hợp đồng này không kèm theo bất kỳ vũ khí nào.
Đến năm 2005 Không quân Indonesia lâm vào cuộc khủng hoảng lực lượng thực sự khi có đến 80% trong tổng số 110 chiếc máy bay của họ không thể hoạt động do thiếu phụ tùng thay thế. Tệ hại hơn, 2 chiếc Su-27 và 2 chiếc Su-30 không tương thích với cơ sở hạ tầng thông tin liên lạc sẳn có.
Hiện tại, Không quân Indonesia chỉ có 4 loại tên lửa chủ lực là tên lửa chống tàu AS-1 Kennel tuy nhiên nó chỉ được sử dụng cho Tu-16. Tên lửa không đối không tầm ngắn AIM-9, tên lửa không đối đất AGM-65 Maverick và tên lửa không đối không tầm ngắn AA-2 Atoll.
Không quân Indonesia cũng đã lên kế hoạch mua các loại tên lửa hàng không hiện đại từ Nga như R-73, R-77, R-37, tên lửa tấn công mặt đất Kh-29, Kh-31 thậm chí là còn đề nghị mua cả tên lửa không đối không tầm siêu xa K-100 nhưng tất cả chỉ mới là kế hoạch và không có gì cụ thể.
Trong bối cảnh khủng hoảng lực lượng nghiêm trọng Bộ Quốc phòng Indonesia đã lên một kế hoạch cực kỳ tham vọng nhằm đưa họ trở lại “ngôi vua”. Kế hoạch mua đến 180 chiếc Su-27 và Su-30 để thành lập 10 phi đội chiến đấu. Tháng 4/2011, Indonesia xác nhận họ sẽ mua 16 chiếc máy bay huấn luyện kiêm chiến đấu hạng nhẹ T-50 của Hàn Quốc. Tháng 12/2011, Indonesia xác nhận mua 6 chiếc Su-30 MK2 của Nga công tác giao hàng sẽ được thực hiện trong năm 2013.
Tuy bị đánh giá khá thấp về mặt trang bị nhưng Indonesia lại là quốc gia duy nhất ở Đông Nam Á sản xuất được máy bay để trang bị cho quân đội và xuất khẩu. Công ty Indonesia Aerospace đã hợp tác cùng với CASA của Tây Ban Nha để sản xuất máy bay vận tải đa năng CN-235. Hiện tại có 3 chiếc đang phục vụ trong Không quân Indonesia.
Indonesia Aerospace có rất nhiều tham vọng trong việc đưa nước này trở thành quốc gia có nền công nghiệp hàng không hàng đầu khu vực. Một trong những dự án để cụ thể hóa điều này là hợp tác cùng với Hàn Quốc để phát triển tiêm kích thế hệ 5 trong chương trình KF-X/IF-X. Số lượng sản xuất máy bay của dự án này lên đến 250 chiếc trong đó Không quân Indonesia sẽ nhận 50 chiếc số còn lại sẽ bàn giao cho Không quân Hàn Quốc.
Kinh phí ban đầu của dự án lên đến 5 tỷ USD. Tuy nhiên vào tháng 03/2013 Hàn Quốc tuyên bố đình chỉ dự án do kinh phí quá cao. Tuy vậy, Indonesia tuyên bố họ vẫn tiếp tục theo đuổi dự án cho dù Hàn Quốc có tham gia hay không. Cuộc thập tự chinh để quay lại vị trí số 1 Đông Nam Á của Không quân Indonesia vẫn còn quá dài và đầy chông gai.
Number-4: Thái Lan
Không quân Hoàng gia Thái Lan là lực lượng không quân đầu tiên của châu Á được thành lập vào năm 1913. Tính đến nay Không quân Hoàng gia Thái Lan có tổng quân số 45.000 người, 58 máy bay huấn luyện, 158 máy bay chiến đấu các loại, 10 máy bay trinh sát cùng 33 chiếc trực thăng.
Tiêm kích hiện đại nhất của Không quân Hoàng gia Thái Lan là JAS-39 Gripen. 3 chiếc đầu tiên trong hợp đồng 6 chiếc đã được chuyển giao. JAS-39 Gripen được đánh giá là loại tiêm kích bảo vệ không phận xuất sắc hàng đầu thế giới hiện nay.
Theo kế hoạch Không quân Hoàng gian Thái Lan sẽ mua 12 chiếc JAS-39 Gripen cùng 2 chiếc máy bay chỉ huy và cảnh báo sớm trên không SAAB-340 Erieye.
Ngoài ra , không quân nước này còn sở hữu 56 chiếc tiêm kích F-16A/B block 25/30 đây là những chiếc F-16 thuộc thế hệ đầu đã khá lạc hậu so với những tiêm kích mới trong khu vực, 27 chiếc tiêm kích F-5 E/F.
Không quân Thái Lan là lực đứng thứ 3 khu vực Đông Nam Á về số lượng máy bay vận tải C-130, có 12 chiếc đang hoạt động cùng một số máy bay vận tải kiêm chở khách hạng VIP dành cho các quan chức quân đội do châu Âu sản xuất.
Loại tên lửa không đối không chủ lực của Không quân Thái Lan là tên lửa không đối không tầm ngắn AIM-9, IRIS-T tên lửa không đối không tầm trung AIM-120, tên lửa không đối không ngoài tầm nhìn Meteor của châu Âu cũng được lên kế hoạch tích hợp cho JAS-39 của Thái Lan.
Vũ khí không đối đất lực của họ là tên lửa AGM-65 Maverick cùng một số bom thông minh họ Paveway. Thái Lan cũng đã lên kế hoạch trang bị tên lửa chống tàu RBS-15F cho tiêm kích JAS-39 . Khả năng tấn công mặt đất của Không quân Hoàng gia Thái Lan không được đánh giá cao số lượng vũ khí dành cho nhiệm vụ này không nhiều và không đa dạng.
(TTVN)