DEATH BY CHINA – CHẾT DƯỚI TAY TRUNG QUỐC

“Việc của người biết suy nghĩ là không đứng cùng phía với đao phủ.”
Albert Camus

PHẦN 16: SỐNG VỚI TRUNG QUỐC: LÀM THẾ NÀO ĐỂ TỒN TẠI VÀ THỊNH VƯỢNG TRONG THẾ KỶ CỦA RỒNG?

Một chiếc tàu dong buồm về hướng Đông,
Và chiếc khác theo hướng Tây,
Mặc kệ những cơn gió,
Bởi chính các cánh buồm,
Chứ không phải là cơn gió,
Nói với chúng ta cách đi.
-Ella Wheeler Wilcox, “Những cơn gió định mệnh”

Lúc bắt đầu của cuốn sách này, chúng tôi đã cam kết sẽ cung cấp cho bạn cách tồn tại và kế hoạch hành động cụ thể. Bây giờ, lời hứa này sẽ được thực hiện thông qua việc đề cập đến các lựa chọn cá nhân, cũng như các quyết định cao cấp, và chính sách hành động của chính phủ để bảo vệ bạn và gia đình của bạn khỏi các sản phẩm không an toàn của China; và đồng thời cũng đem lại những thay đổi mang tính xây dựng cần thiết để tạo dựng nên mối quan hệ với một China thịnh vượng chứ không phải là một China nguy hiểm.

Chúng tôi tin rằng để tạo ra những thay đổi thực sự trong mối quan hệ Mỹ – China, chúng ta có thể bắt đầu từ những điều cơ bản. Đó là lý do mục tiêu chính của chúng tôi là thông báo rộng rãi cho công dân toàn thế giới về các mối đe dọa mà China đặt ra cho tất cả chúng ta. Chúng tôi tràn đầy hy vọng rằng một khi công chúng hoàn toàn hiểu được quy mô toàn cầu của “vấn đề China,”, thì đây chính là thời điểm cho một thay đổi chính trị trong hòa bình mà chúng ta cần tạo ra về cải tổ chính trị mang tính xây dựng ở Washington – cũng như ở Berlin, Tokyo, Sao Paulo, và các thủ đô khác trên thế giới.
Trước khi chúng tôi liệt kê các lựa chọn cá nhân, các quyết định cao cấp, và cải cách chính trị, chúng tôi xin trích dẫn vài lời sáng suốt từ một số nhà tư tưởng khôn ngoan nhất thế giới. Với tất cả các nhà hoạch định chính sách đang đọc cuốn sách này, chúng tôi xin lặp lại lời khuyên của Betty Williams về việc không hành động: “Hãy ngưng ngay những lời sáo rỗng từ cuộc họp này, hãy hành động”.

Với những người nghĩ rằng chúng ta quá cứng rắn với China, hoặc những người thấy có thể niềm lạc quan của họ về một một China “dân chủ hóa” lớn hơn các bằng chứng xác thực của bản chất độc tài toàn trị của nó, xin vui lòng ghi nhớ các chuẩn mực đạo đức từ Albert Camus dẫn dắt cuốn sách này: “Việc của người biết suy nghĩ là không đứng cùng phía với đao phủ”.

Cuối cùng, với bất kỳ công dân Mỹ nào cảm thấy quá nhỏ bé và bất lực để chống lại, xin vui lòng ghi tạc từ những lời này của William James: “Cứ hành động như thể những gì bạn làm sẽ tạo ra sự khác biệt. Thực tế sẽ vậy”. Và mỗi ngày, hãy cố gắng làm theo phương châm của Theodore Roosevelt: “Hãy làm những gì bạn có thể, với những gì bạn có, cho dù bạn đang ở đâu.”

Tránh chết bởi hàng hóa rác rưởi và độc hại từ China

Chúng ta đi đến cửa hàng bán lẻ lớn như Costco, Target, Walmart hay một cửa hàng bán lẻ thuốc như Walgreens, CVS hoặc một cửa hàng tạp hóa như Kroger hoặc Safeway, và hầu như không thể mua sản phẩm nào ngoài hàng China. Điều này không chỉ gây bực bội, mà nó khiến chúng ta phát điên. Như chúng tôi đã minh họa, quá nhiều hàng rác rưởi và độc hại của China đang được nhồi nhét khắp các kệ bán lẻ của nước Mỹ. Dưới đây là một số bước cụ thể mà tất cả chúng ta có thể làm để bảo vệ chính mình.

# 1: Đầu tiên, hãy thay đổi thái độ của chúng ta – “giá rẻ” không phải lúc nào cũng rẻ nhất

Chúng ta không thể thay đổi hành vi mua hàng của mình cho đến khi chúng ta biết được nguyên tắc rằng sản phẩm tưởng như “giá rẻ” của China thực sự là không rẻ. Bên cạnh giá tiền bạn phải trả trên bảng giá, bạn cũng đối mặt với các yếu tố gây nguy cơ thương tích hoặc tử vong, tăng nguy cơ mất việc làm của bạn hoặc người quen bởi việc kinh doanh không công bằng trong chuỗi cung cấp hàng hóa China, và chi phí quản lý và thuế má khác mà sản phẩm của China không tính đến. Vì vậy, nếu đó là sản phẩm “Sản xuất tại China”, hãy dứt khoát đặt nó xuống, trừ khi bạn thực sự cần nó và không thể tìm thấy một sản phẩm thay thế hợp lý.

# 2: Tìm Nhãn hàng – sau đó đọc nó một cách cẩn thận!

Chúng ta cũng không thể không mua các sản phẩm China trừ khi chúng ta biết đấy là hàng China. Vì vậy, tất cả chúng ta cần phải cẩn thận đọc nhãn sản phẩm. Thật không may, trong khi Hải quan Hoa Kỳ quy định phải ghi rõ mục “Xuất xứ hàng hóa” trên tất cả các sản phẩm, việc tìm kiếm dòng chữ “Sản xuất tại China” trên một sản phẩm được ví giống như chơi trò “Waldo ở đâu?” Và đôi khi thậm chí đòi hỏi phải có một kính lúp. (Chúng tôi không đùa đâu.) Đó là lý do tại sao các quy định về nhãn hàng yêu cầu thông tin phải được tiêu chuẩn hóa, dễ tìm, và dễ đọc, tương tự như việc nhãn hàng thể hiện thông tin dinh dưỡng hữu ích về các sản phẩm thực phẩm của nước ta. Tuy nhiên, sự lừa gạt về nhãn hàng không phải là vấn đề duy nhất chúng ta phải đối mặt trong việc cố gắng dứt bỏ các sản phẩm China. Chính việc này dẫn đến hành động tiếp theo của chúng ta.

# 3: Thắt chặt Lỗ hổng trên mạng về mục “Xuất xứ hàng hóa” ghi trên nhãn

Trong môi trường bán lẻ truyền thống, mục “Xuất xứ hàng hóa” trên nhãn giúp người tiêu dùng khôn ngoan trong việc lựa chọn hàng hóa. Tuy nhiên, khi càng nhiều người tiêu dùng chuyển sang mua hàng trên mạng, thì việc mất đi khả năng lựa chọn càng cao và, chuyển sang gia tăng lợi ích của các nhà sản xuất vô đạo đức của China. Để hiểu được vấn đề, bạn chỉ cần vào trang web của Amazon. Đối với bất kỳ mặt hàng nào, bạn cũng có thể nhìn thấy mọi thông tin sản phẩm trừ nơi sản xuất. Đây rõ ràng là một lỗ hổng cần phải được thắt chặt. Luật Liên bang nên yêu cầu tất cả các nhà bán lẻ trực tuyến phải hiển thị rõ ràng mục nước sản xuất trên nhãn của tất cả các sản phẩm.

# 4: Yêu cầu ghi rõ “Xuất xứ hàng hóa” trên nhãn hàng

Như chúng ta biết, một số sản phẩm không hoàn toàn “Sản xuất tại China”, nhưng chúng có khá nhiều thành phần hoặc bộ phận cấu thành sản phẩm có xuất xứ từ China. Ví dụ, nếu các viên vitamin tổng hợp được pha trộn và đóng gói tại Hoa Kỳ, các nhà sản xuất vẫn có thể dán vào một cái nhãn “Sản xuất tại Mỹ” mặc dù các thành phần chính của sản phẩm là từ China. Một vấn đề tương tự tồn tại đối với những chiếc ô tô được xem là “hàng Mỹ” có thể có các bộ phận quan trọng như má phanh, lốp xe sản xuất tại China.
Chính vì những mối nguy hiểm do lỗ hổng trong nhãn hàng gây ra, chúng ta rất cần những quy định luật pháp khắt khe hơn trong thông tin nhãn hàng. Ví dụ, Quốc hội nên yêu cầu tất cả các nhà sản xuất thực phẩm và thuốc men phải thể hiện rõ ràng Xuất xứ hàng hóa trên nhãn hàng đối với tất cả các thành phần chính của sản phẩm – và thông tin phải được thể hiện một cách tiêu chuẩn hóa và dễ đọc. Jerome Krachenfelser đã diễn đạt một cách khéo léo: “Nếu bạn nuốt nó vào cơ thể của bạn, thì chí ít bạn cũng được quyền biết được nó từ đâu ra.”

# 5: Cho các nhà bán lẻ biết bạn không thích hàng China

Nếu các nhà bán lẻ như Walmart, Target, và Nordstrom biết bạn muốn chọn hàng hóa thay thế cho hàng China, họ sẽ thay đổi nguồn cung hàng của mình. Vì vậy, hãy dành chút thời gian nói chuyện với tất cả các nhân viên bán hàng và quản lý tại các cửa hàng mà bạn thường xuyên mua sắm, và để họ biết bạn sẽ là một khách hàng trung thành hơn nữa nếu các cửa hàng cung cấp cho bạn sản phẩm thay thế.

Để gây áp lực hơn nữa lên các nhà bán lẻ và các trung tâm mua sắm đang quá say mê với lợi nhuận thổi phồng của họ bằng kinh doanh những sản phẩm giá rẻ khác thường của China, bạn cũng có thể chuyển sang mua hàng trực tuyến và tìm kiếm các trang web cung cấp sản phẩm không phải của China. Tương tự như vậy, bạn cũng có thể viết thư hoặc gửi email cho bộ phận quan hệ khách hàng của cả nhà sản xuất và lẫn các cửa hàng bán lẻ. Hãy cho Apple và Best Buy biết rằng “Được thiết kế ở California” chỉ đơn giản là không thể bao che cho “được chế tạo ở Quảng Đông”. Một khi các nhà bán lẻ nhận được thông điệp tẩy chay hàng China, họ sẽ bắt đầu cạnh tranh nhau không chỉ về giá cả, mà còn về Xuất xứ hàng hóa.

Cuối cùng, quan trọng là điều này không phải để lên tiếng về “Sản xuất tại Mỹ”, mà đúng hơn là một chiến dịch cho “Sản xuất tại Thế giới tự do”. Nền thương mại tự do thực sự là nền thương mại không có tình trạng tư tưởng con buôn và bảo hộ sản xuất như của China. Chính các sản phẩm tuyệt vời từ các đối tác thực sự thương mại tự do như Nhật Bản, Mexico, và Đức đang cải thiện cuộc sống và góp phần vào sự thịnh vượng chung của chúng ta. Chúng ta cần những quốc gia này tham gia vào chương trình nghị sự về “thương mại tự do” và sẵn sàng bất cứ khi nào cũng có thể chia sẻ khó khăn nếu cần khi xử phạt một China nặng tư tưởng con buôn và bảo hộ.

# 6: Hãy coi chừng các mặt hàng có giá trị lớn từ China mang thương hiệu “nước ngoài”

Một trong những cách chủ yếu mà China có kế hoạch thâm nhập thị trường ở Mỹ – đặc biệt là các mặt hàng “có giá trị lớn” như ô tô – là bán sản phẩm của mình dưới tên của các thương hiệu quen thuộc nước ngoài tạo ra những ảo tưởng hàng hóa không dính dáng đến China. Một trường hợp điển hình là Volvo. Công ty ô tô “Thụy Điển” trên danh nghĩa này bây giờ là hoàn toàn thuộc sở hữu của Geely Automotive ở China, và Giám đốc điều hành Stefan Jacoby, gần đây đã tuyên bố rằng công ty đang cân nhắc xuất khẩu xe hơi China đến Hoa Kỳ với nhãn hiệu Volvo đáng kính. Cũng lưu ý rằng Honda đang bán một chiếc xe hơi China, xe Jazz, vào châu Âu từ năm 2005. Vì vậy, một lần nữa, người mua hãy cẩn thận.

Các công ty China với tiền mặt phong phú, đặc biệt là doanh nghiệp nhà nước – đang cắn xé các thương hiệu lớn của phương Tây như không cần biết đến ngày mai, và bạn sẽ phải chú ý đến báo chí tài chính để tìm hiểu về các vụ mua bán công ty.

# 7: Cải cách luật bồi thường buộc China và các tay trung gian phải thực sự chịu trách nhiệm

Chúng ta thậm chí không phải là kẻ ủng hộ nhỏ của các vụ kiện lớn. Tuy nhiên, chúng ta tin rằng thật sai lầm khi các nhà sản xuất China không thể bị xét xử tại các toà án Mỹ và quốc tế, trong khi các đối thủ cạnh tranh Mỹ, châu Âu, và Nhật Bản phải tuân theo pháp luật.

Một sự vô lý tương tự là các công ty Mỹ nhập khẩu các loại thuốc, thực phẩm, và các sản phẩm nguy hiểm của China cũng không chịu trách nhiệm. Tình huống hiện nay giảm động lực cải cách luật bồi thường bằng cách cho các công ty Mỹ điều khoản giải thoát của China:

Hãy di chuyển dây chuyền sản xuất của bạn đến một số nhà môi giới bí ẩn tại Quảng Châu, và sau đó giả vờ bạn không biết chính xác nơi các sản phẩm của bạn được sản xuất. Đừng cười; điều này đã xảy ra. Đó là lý do tại sao chúng ta cần những điều luật rắn hơn để chỉ định lỗi thuộc bất kỳ một nhà bán buôn hay bán lẻ hàng China ở Mỹ phải chịu trách nhiệm vì bất cứ tổn hại nào của các sản phẩm đó đến người Mỹ. Tăng trách nhiệm giải trình sẽ buộc các nhà bán lẻ đẩy trách nhiệm trở lại nơi mà nó được sinh ra hoặc đưa ra những lựa chọn thay thế khác khi đưa hàng lên kệ của họ. Vì vậy, hãy để Nhà Trắng, Quốc Hội, và Hội đồng bang biết đã đến lúc phải tấn công các nhà buôn trung gian chuyên cung cấp hàng hóa vô bổ và chất độc của China.

(Còn tiếp, mời bạn theo dõi tiếp kỳ tới)

nguyentandung.org lược dịch từ quyển Death by China.