Thủ tướng Nhật Yoshihiko Noda vào sáng nay, 11.9, đã thân chinh đến trụ sở Bộ Quốc phòng ra lệnh cho Lực lượng Phòng vệ Nhật (JSDF) sẵn sàng cho mọi tình huống khẩn cấp trong bối cảnh an ninh phức tạp.

Theo Tân Hoa xã, ông Noda đã duyệt đội danh dự bên trong trụ sở Bộ Quốc phòng và tham dự một cuộc họp với các chỉ huy cao cấp của JSDF, với sự tháp tùng của Bộ trưởng Quốc phòng Satoshi Morimoto.

Trong bài phát biểu với khoảng 180 chỉ huy cao cấp của JSDF, ông Noda nói tình trạng bất định của môi trường an ninh ngoại vi của nước Nhật đã tăng lên cấp độ cao nhất bởi hoạt động quân sự của các nước xung quanh, bao gồm CHDCND Triều Tiên, Hàn Quốc, Trung Quốc và Nga, đang được đẩy mạnh. Do đó, JSDF phải theo dõi và phân tích sát sao tình hình này.

Ông Noda cũng đề cập cụ thể đến hoạt động quân sự ngày càng gia tăng của Trung Quốc tại vùng biển xung quanh.

Trước đó, vào hôm 10.9, chính phủ Nhật đã thông báo quyết định quốc hữu hóa quần đảo Senkaku/Điếu Ngư tranh chấp với Trung Quốc, làm dấy lên phản ứng gay gắt từ Bắc Kinh.

Vào sáng nay, 11.9, Tân Hoa xã loan tin Trung Quốc đã cử hai tàu hải giám đến quần đảo tranh chấp để xác nhận chủ quyền.

Nguồn tin của Cục Hải giám Trung Quốc cho biết cục này đã vạch ra “kế hoạch hành động nhằm bảo vệ chủ quyền” và sẽ hành động dựa vào diễn biến của tình hình.

Vào đêm 10.9, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã đưa ra tuyên bố chỉ trích Tokyo về thông báo quốc hữu hóa ba hòn đảo thuộc quần đảo Senkaku/Điếu Ngư và nói Nhật sẽ phải “trả giá” vì quyết định này.

Bắc Kinh cũng đưa ra thông báo mô tả chi tiết đường cơ sở của quần đảo, một động thái được các nhà quan sát đánh giá là tương đương với việc chính thức phân ranh giới lãnh hải của Trung Quốc trong khu vực, theo tờ South China Morning Post.

Chính phủ Nhật đã đồng ý mua ba hòn đảo và muốn xúc tiến thỏa thuận này càng nhanh càng tốt, nhằm kiểm soát chúng một cách hòa bình và ổn định, theo Chánh văn phòng Nội các Nhật Osamu Fujimura hôm 10.9.

Chỉ vài giờ sau đó, Ngoại trưởng Trung Quốc Dương Khiết Trì đã triệu tập Đại sứ Nhật tại Trung Quốc Uichiro Niwa để đưa ra kháng nghị gay gắt.

Trong khi đó, Tân Hoa xã dẫn phát biểu của Thủ tướng Ôn Gia Bảo tại Trường đại học Ngoại giao Trung Quốc vào hôm 10.9 nói, quần đảo Senkaku/Điếu Ngư là “phần lãnh thổ cố hữu” và Bắc Kinh sẽ không bao giờ “lùi một phân” về vấn đề chủ quyền.

Trong một thông báo dài, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói kế hoạch mua đảo của Nhật “xâm phạm nghiêm trọng lãnh thổ Trung Quốc và xúc phạm nghiêm trọng lòng tự ái của 1,3 tỉ dân Trung Quốc”.

“Nếu chính phủ Nhật hành động tùy tiện, họ sẽ phải trả giá cho mọi hậu quả nghiêm trọng tiềm ẩn”, thông báo nói.

Sơn Duân (TNO)