Bộ trưởng Trung Quốc hôm nay 18/9 tuyên bố nước ông có quyền “hành động thêm” để giải quyết tranh chấp lãnh thổ với Nhật, song ông cũng bày tỏ hi vọng căng thẳng có thể giải quyết qua còn đường ngoại giao.

Bắc Kinh hiện đang theo sát tình hình trên biển Hoa Đông “và chúng tôi có quyền hành động thêm”, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lương Quang Liệt cho biết thông qua cuộc họp báo chung với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta, hiện đang ở thăm Bắc Kinh.

“Dĩ nhiên, dù nói vậy, nhưng chúng tôi vẫn hi vọng về một giải pháp hòa bình và thương lượng được đối với vấn đề”, Tướng Lương Quang Liệt cho biết khi được hỏi liệu Trung Quốc có dùng sức mạnh quân sự trong cuộc khủng hoảng hay không.

Quần đảo được Nhật gọi là Senkaku và Trung Quốc gọi là Điếu Ngư là quần đảo không có người ở, nằm trong vùng biển giàu hải sản và có trữ lượng dầu khí giá trị. Quần đảo do Nhật quản lý song cả Trung Quốc và Đài Loan đều tuyên bố chủ quyền.

Tướng Lương Quang Liệt cáo buộc Tokyo làm căng thẳng leo thang và khẳng định quần đảo thuộc về Trung Quốc nhiều thế kỷ nay, từ triều đại nhà Minh. “Sự leo thang căng thẳng hiện nay hoàn toàn do phía Nhật gây ra”, ông khẳng định.

Washington ký hiệp ước bảo trợ an ninh đối với Tokyo và ông Panetta đã kêu gọi cả hai bên “hạ nhiệt”.

“Liên quan đến những căng thẳng hiện nay, chúng tôi kêu gọi bình tĩnh và kiềm chế của tất cả các bên”, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cho biết trong cuộc họp báo chung.

“Không nước nào có lợi nếu tình hình hiện nay leo thang thành xung đột. Hòa bình và ổn định của khu vực rất quan trọng này sẽ bị ảnh hưởng.”

“Đây là thông điệp tôi nhắc lại nhiều lần trong suốt tuần qua”, ông Panetta cho hay.

Người Nhật lại lên đảo tranh chấp, doanh nghiệp Nhật tại Trung Quốc ngừng hoạt động

Trong khi đó hàng trăm doanh nghiệp Nhật và sứ quán Nhật ở Trung Quốc đã phải ngưng hoạt động vào ngày hôm nay, khi các cuộc biểu tình chống Nhật có nguy cơ bùng nổ và đẩy căng thẳng lãnh thổ giữa hai nền kinh tế lớn nhất châu Á lún sâu vào khủng hoảng.

Các cuộc biểu tình rầm rộ nhất đã nổ ra vào cuối tuần qua và giảm nhiệt vào hôm qua, nhưng căng thẳng lại tiếp tục leo thang vào ngày hôm nay, khi Trung Quốc kỷ niệm 81 năm sự kiện Mãn Châu, khi quân Nhật cho nổ đường tàu hỏa của mình để lấy cớ xâm lược Mãn Châu năm 1931.

Không những trên đất liền, mà căng thẳng trên biển cũng tăng cao, quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. Một đoàn khoảng 1.000 tàu cá Trung Quốc được báo chí Nhật và Trung Quốc đưa tin là đang “đổ bộ” về quần đảo, làm dấy lên nguy cơ có thể xảy ra đụng độ.

Ngoài ra, theo cảnh sát Okinawa, hai người Nhật hôm nay đã lên một đảo thuộc quần đảo tranh chấp, cũng làm dấy lên lo ngại động thái có thể dẫn đến những cuộc đối đầu trực tiếp.

Vũ Quý
Theo AFP